We wstępie autor charakteryzuje region – wielokulturowy, mentalnie zakorzeniony w późnym średniowieczu. Za P. O. Kristellerem zauważa ścisły związek humanizmu z nowożytnym szkolnictwem, którego losy w Gdańsku, Elblągu i ...
Autor omawia średniowieczne korzenie humanizmu. W pierwszej części tekstu przedstawia przegląd badań nad tematem, w drugiej wskazuje cechy zjawiska. Dowodzi ciągłości prądu humanistycznego, wyrastającego ze starożytnej ...
We wstępie autorka przywołuje definicję humanizmu w sztuce A. Maślińskiego – to wszystko, co bezpośrednio odnosi się do antyku i człowieka. W wyjaśnieniu tym humanizm zlewa się z klasycyzmem, a jego przeciwieństwem staje ...
Praca Grażyny Borkowskiej stano analizę modeli dobrego życia wśród wybranych pisarzy polskich tj. Franciszka Karpińskiego, Bolesława Prusa oraz Ignacego Radlińskiego. Badaczka przyjmuje „perspektywę mikrologiczną”, próbując ...
Argument antropologiczny łączy się z „suwerennością rozpoznania własnej obecności w świecie, […] aktywizowaniem […] życiowej energii i pasji poznawczej, podkreśla wreszcie moment intensywnie przeżywanego […] własnego ...
Czarny mit Towarzystwa Jezusowego, rozwijany powstania zakonu, łączy je z oportunizmem, manipulacją i zasadą „cel uświęca środki”. Humanizm rozumiany jako „nurt postępowy w swym charakterze” (s. 154) pod względem politycznym, ...
Tekst Krystyny Kardyni-Pelikánovej stanowi analizę czeskich prac, poświęconych polskiej literaturze, oraz ich krytyczną ocenę. Jednocześnie badaczka stara się wyciągnąć z tego częściowe wnioski dotyczące recepcji polskiej ...
Autorka artykułu traktuje główne dzieło Justusa Lipsjusza (1547-1606) Politicorum, sive Civilis doctrinae libri sex, qui ad principatum maxime spectant jako tekst ogniskujący najważniejsze idee polityczne dawnej Europy. ...
Autorka wiąże dramat klasycystyczny z antropologią humanistyczną odwołującą się do tradycji starożytnej modyfikowaną przez kulturę judeochrześcijańską. W artykule omówiono problemy polskiego dramatu klasycystycznego w epoce ...
We wstępie autorka dokonuje przeglądu różnych stanowisk definicyjnych w odniesieniu do pojęcia klasycyzmu, by zestawić je z analogicznymi ujęciami przystającymi do liryki nowożytnej (renesansowej i barokowej). Celem artykułu ...
Artykuł Hélène Włodarczyk stanowi analizę polskiej literatury powojennej, dokonaną przez pryzmat ówczesnych problemów filozofii języka. Autorka rozpoczyna od zagadnienia zgodności języka z rzeczywistością, w kontekście ...
Na wstępie autor definiuje pojęcia. Romantyzm to dla niego nurt i światopogląd, nie okres dominacji owego nurtu w sztuce. Antyk obejmuje zarówno starożytność grecko-rzymską, jak i dziedzictwo judeochrześcijańskie i ...
Artykuł Rolfa Fiegutha był pierwotnie esejem popularyzującym polską literaturę dla niemieckiego czytelnika, z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej. Autor wybrał do niego arcydzieła polskiej literatury, które reprezentują ...
Na wstępie badacz zaznacza odmienność swego tekstu, mającego uchwycić procesy kulturowe w trakcie ich trwania, nie interpretującej rekonstrukcji przeszłości. Następnie wskazuje trzy powody marginalizacji antyku i tradycji ...
Na wstępie autorka wskazuje przyczyny małego zainteresowania badaczy polskimi przejawami parnasizmu: trudność zdefiniowania ich, „niepoetyckość” polskiej literatury tego czasu, wiązanie rodzącej się poezji Młodej Polski z ...
U źródeł humanistycznego antropocentryzmu leży dyskurs o charakterze religijnym – problem godności człowieka łączył się z jego miejscem w planie Boskiego stworzenia. Kryzys optymizmu renesansowego doprowadził do paradoksu: ...
Tekst Ewy Ihnatowicz omawia XIX-to wieczną koncepcję podróży jako realizacji ideału humanitas, przede wszystkim przez wzgląd na jej udział w samodoskonaleniu się jednostki. Omawianym przez badaczkę materiałem są pisma ...
We wstępie autorka zastanawia się nad definicjami pojęcia humanizm pod kątem odniesienia go do baroku. Polemizuje ze stereotypem świeckości i antropocentryzmu humanizmu. Za ciekawszą dla badacza baroku uznaje teocentryczną, ...
Tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy humanizm to idea ponadczasowa, czy ściśle historyczna i w związku z tym narażana na anachroniczność. Autorka zastanawia się, dlaczego humanizm stał się z przedmiotu ideowej ...
Zamieszczenie monografii w otwartym dostępie przez sieć Internet-zadanie finansowane w ramach umowy nr 564/P-DUNdem/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.