Kołodziejczyk, Dariusz(Oficyna Wydawnicza Związku Karaimów Polskich, 2014)
Autor wspomina swoje kontakty z Zygmuntem Abrahamowiczem, nieżyjącym już znanym polskim turkologiem pochodzenia karaimskiego. Oprócz katalogu osmańskich dokumentów znajdujących się w polskich archiwach, Abrahamowicz wydał kilka osmańskich i krymskich tekstów historycznych, opatrując je bogatymi przypisami. Był on nie tylko znakomitym językoznawcą, lecz także historykiem. Wysunął, na przykład, nader przekonującą tezę, iż w 1683 r. Wielki Wezyr kara Mustafa nie zamierzał wziąć Wiednia szturmem, lecz miał nadzieję na poddanie miasta przez jego obrońców. Taka kapitulacja spowodowałaby, że łupy ze zdobytego miasta trafiłyby do sułtańskiego skarbca, podczas gdy w wypadku zdobycia miasta szturmem zostałyby przechwycone przez żołnierzy.... The author recalls his contacts with Zygmunt Abrahamowicz, the late,eminent Polish Turkologist of Karaite origin. In addition to the catalogue of Ottoman documents held in the Polish archives, Abrahamowicz edited several Ottoman and Crimean historical texts, providing them with rich annotations. He was not only a distinguished linguist, but also a historian. For instance, he formulated the highly persuasive hypothesis that, in 1683, Grand Vizier Kara Mustafa had not intended to take Vienna by general assault, as he was hoping instead for the capitulation of the besieged garrison there. Such a capitulation would have ensured that the spoils to be found in Vienna would have been guaranteed for the Ottoman treasury whereas in a general assault they would have been captured by the soldiers....
W 2012 r. prowadziliśmy prace weryfikacyjne i dokumentacyjne w obrębie bramy wschodniej (porta principalis dextra) i połnocnej (porta praetoria) oraz w intervallum wschodnim. Największy zasięg miały badania w obrębie i w pobliżu dwuprzelotowej bramy wschodniej. odczyszczone zostały dwie platformy, wykonane ze średniej wielkości kamieni, zalanych obficie szarą zaprawą wapienną ze znaczną domieszką rzecznego żwiru i piasku. Na platformach musiały stać dwie kamienne wieże flankujące bramę. Ich dokładny kształt, niewątpliwie prostokątny, oraz wymiary są nie do odtworzenia. Wymiary platform wynosiły 7×7 m (platforma północna) i 8×6 m (platforma południowa). Budowa masywnych platform była najwyraźniej konieczna ze względu na potrzebę stabilizacji lessowego gruntu w bliskim sąsiedztwie wcześniejszego rowu z drewniano-ziemnej fazy istnienia fortyfikacji obozu. Mimo znacznej grubości platform (1,5 do 3 m), wykazują one głębokie pęknięcia, szczeliny i zagłębienia. Między platformami znajdował się fundament dźwigający pierwotnie filar między przelotami. zachowały się też dwa odcinki muru progowego. o ile dzięki wcześniejszym wykopaliskom znane było położenie muru obronnego po stronie północnej, o tyle powierzchnia na południe od bramy nie zawierała jego wyraźnych śladów. odczyszczenie południowego profilu wykopu ujawniło obecność najniższej warstwy kamieni należącej do muru obronnego, który w tym miejscu miał szerokość 1,4 m, podczas gdy na północ od bramy jego szerokość wynosiła około 1,5 m. Na południe od bramy mur był posadowiony bezpośrednio na poziomie gruntu (żółty calec). W odległości około 2,5 m na wschód od muru biegł – równolegle do niego – rów szerokości nie mniejszej niż 5 m i głębokości 1,8 m. Na północ od bramy najprawdopodobniej nie było przedłużenia wspomnianego rowu z kamiennej fazy istnienia umocnień obozu....
Michałowska-Mycielska, Anna(Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2014)
The Seym of Lithuanian Jews (Hebrew: waad medinat Lita) was established in 1623 by breaking away from the Jewish seym called the Council of the Four Lands (created about 1580). The main reason for the division of the institution was the dualism of the Crown treasury and Lithuania (Lithuanian Jews were answerable to the Lithuanian treasurer [podskarbi]). The scope of the activity of the Seym of Lithuanian Jews was very broad. Apart from the distribution and collection of taxes, the seym settled all problems important for Jews, which included administrative, economic, religious and social questions. It also regulated issues connected with contacts with non-Jewish institutions and the Christian population. The Lithuanian Waad, like its counterpart in the Polish Kingdom, was dissolved at the convocation seym of 1764 as part of administrative and financial reforms.... Sejm Żydów Litewskich (hebr. waad medinat Lita) został utworzony w 1623 roku przez usamodzielnienie się od sejmu żydowskiego zwanego Sejmem Czterech Ziem (powstałego około 1580). Głównym powodem wyodrębnienia się tej instytucji był dualizm skarbowości Korony i Litwy, przy którym Żydzi litewscy w naturalny sposób podlegali podskarbiemu litewskiemu. Zakres działalności Sejmu Żydów Litewskich był bardzo szeroki. Oprócz rozkładu i poboru podatków państwowych sejm regulował wszystkie istotne dla Żydów kwestie (administracyjne, gospodarcze, religijne, społeczne), a także kwestie kontaktów z instytucjami nieżydowskimi i ludnością chrześcijańską. Waad litewski, podobnie jak koronny, został rozwiązany w czasie sejmu konwokacyjnego 1764, w ramach reform administracyjno-skarbowych.... Das Parlament (der Sejm) der Litauischen Juden (Hebräisch waad medinat Lita) entstand 1623 durch die Teilung des jüdischen Parlaments, dem sog. Sejm der Vier Länder (gegründet um 1580). Der Hauptgrund für die Ausgliederung der Institution war der Dualismus des Finanzwesens von Polen und Litauen, die litauischen Juden unterstanden traditionell dem litauischen Schatzmeister (Pol. podskarbi). Der Zuständigkeitsbereich des Sejms der Litauischen Juden war sehr breit. Neben der Erhebung und Verteilung der staatlichen Steuern war der Sejm für alle für die Juden relevanten Fragen (administrative, wirtschaft liche, religiöse und soziale) zuständig sowie für die Kontakte mit nicht-jüdischen Institutionen und der christlichen Bevölkerung. Ebenso wie in Polen wurde auch der Litauische Vaad während des Konvokationssejms 1764 aufgelöst, im Rahmen der Verwaltungs- und Steuerreform....
Gilewski, Michał(Międzywydziałowe Towarzystwo Naukowe Badań i Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego "Humanica". Uniwersytet Warszawski, 2011)
in lieu of an abstract here is a brief excerpt:
"Starożytni Majowie zamieszkiwali obszary o trudnych warunkach hydrologicznych, na któ-rych opady były sezonowe i nieprzewidywalne oraz brakowało stałych źródeł wody. Stąd też istotne dla tej kultury było zarządzanie zasobami wodnymi. Przy próbie rekonstrukcji świata Majów nale-ży uwzględnić fakt, że krajobraz, który ich otaczał ulegał licznym zmianom na skutek podejmowa-nych działań w celu pozyskania i kontroli zasobów wodnych[...]"...
Tomas, Agnieszka(Instytut Archeologii, Uniwersytet Warszawski, 2013)
Wiosenne badania 2012 r. koncentrowały się na obszarze położonym na wschód od obozu, w obrębie tzw. poszerzenia wschodniego, czyli wewnątrz murów wybudowanych pod koniec III w. n.e. Pomiarami geofizycznymi objęto rozległe, łatwo dostępne plateau i jego podnóże o powierzchni 2,07 ha. Wyniki badań wskazują na obecność regularnych, czworobocznych konstrukcji, zarówno w obrębie murów, jak i u podnóża wzniesienia, gdzie zarejestrowano także anomalie, które mogą wskazywać na obecność ulic biegnących na osiach N-S i E-W. Badania oporności gruntu przeprowadzono natomiast na zachód od obozu, nieopodal wspomnianej
willi. Wykryte anomalie jednoznacznie wskazują na istnienie zabudowy o charakterze mieszkalnym, prawdopodobnie miejskiej, po drugiej stronie antycznej ulicy. Zdjęcia
wysokiej rozdzielczości, obejmujące obszar obozu, canabae i dalszych okolic, wykonane z balonu helowego, zostały zintegrowane ze skalibrowanym zdjęciem satelitarnym. Planigrafią znalezisk metalowych objęto nieco większą powierzchnię (2,7 ha), podzieloną na pasy o wymiarach 30.2,5 m. Wśród zabytków wskazujących na zasiedlenie tego miejsca od I do VI w. n.e. znajdują się liczne monety, fragmenty uzbrojenia i gwoździe budowlane. Najpóźniejszą monetą jest follis Maurycjusza z 587/588 r. Interesującym znaleziskiem są także dwie plomby ołowiane,
z których jedna została zidentyfikowana jako plomba cesarska Justyniana I, a druga opatrzona jest greckim imieniem PAMPHYLON....
Kaim, Barbara(Instytut Archeologii, Uniwersytet Warszawski, 2013)
Podczas trzeciego sezonu wykopalisk na stanowisku Gurukly Depe, w południowym Turkmenistanie, kontynuowano prace zarówno w zachodniej, wyższej, jak i we wschodniej, niższej części stanowiska. Na terenie tej ostatniej, w wykopach 5 N, 6 N i 7 N odsłonięte zostały ściany kolejnych pomieszczeń dużego domostwa powstałego w v wieku, a w wykopach 5 R i 5 S – górne partie murów półokrągłej baszty z pomieszczeniem wewnętrznym, strzegącej wejścia do qala.
Głównym celem prac prowadzonych w zachodniej części stanowiska była rekonstrukcja planu przypuszczalnej warownej rezydencji. Aby odtworzyć przebieg jej północnej fasady, odczyszczono powierzchnię wykopów 12 J, 11 F,11 G i 11 h, usuwając pokrywającą konstrukcje warstwę 10–20 cm. W rezultacie tych prac, na odcinku 40 metrów, odsłonięty został mur grubości 2,4 m, zbudowany z pięciu rzędów kwadratowych cegieł. Rozpoczęto także prace w wykopie 13 I usytuowanym w obrębie południowej części rezydencji. Spośród drobnych zabytków wymienić należy dwie srebrne monety władców sasanidzkich, cztery ostraka, kilkadziesiąt przęślikow i kilka figurek terakotowych....
Kubrak, Oskar; Czapski, Maciej(Instytut Archeologii Uniwersytet Warszawski, 2016)
Fort w Gonio, starożytnym Apsaros lub Apsarus, znajduje się w południowo-
zachodniej części Adżarii, autonomicznej republiki w Gruzji.
Został on wzniesiony w strategicznym punkcie dla rzymskiego garnizonu
wojskowego. Blokował wąski pas nadmorskiej równiny pomiędzy
brzegiem Morza Czarnego (obecnie oddalonym o ok. 0,5 km) i ostatnimi
wzniesieniami Gór Pontyjskich (odległymi o ok. 0,3 km). Obok kasztelu
przebiegała jedyna dogodna droga prowadząca na północ do Sebastopolis
(współczesne Suchumi), a na południe do rzymskich prowincji w Azji
Mniejszej. Około 2 km na północ od Apsaros znajdował się położony
na tym szlaku bród przez rzekę Chorokhi. Taka lokalizacja wyróżniała
Apsaros jako jedną z najważniejszych rzymskich fortyfikacji na tym
terenie. Wchodziła ona w skład Limesu Pontyjskiego lub tzw. Granicy
Pontyjsko-Kaukaskiej.
Badania polsko-gruzińskiej ekspedycji archeologicznej w Gonio-Apsaros
odbyły się dzięki współpracy Instytutu Archeologii Uniwersytetu
Warszawskiego, Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW im.
Prof. Kazimierza Michałowskiego oraz Agencji Ochrony Dziedzictwa
Kulturowego Adżarii (Cultural Heritage Preservation Agency of Ajara)
a także Muzeum Gonio-Apsaros. Kierownikiem ze strony polskiej
jest dr Radosław Karasiewicz-Szczypiorski, ze strony gruzińskiej prof.
Shota Mamuladze. Badania wspiera biuro podróży Rainbow Tours S.A....