Na wschodnich rubieżach Imperium Romanum: polsko-gruzińska ekspedycja archeologiczna w forcie Gonio-Apsaros w Gruzji

Abstract

Fort w Gonio, starożytnym Apsaros lub Apsarus, znajduje się w południowo- zachodniej części Adżarii, autonomicznej republiki w Gruzji. Został on wzniesiony w strategicznym punkcie dla rzymskiego garnizonu wojskowego. Blokował wąski pas nadmorskiej równiny pomiędzy brzegiem Morza Czarnego (obecnie oddalonym o ok. 0,5 km) i ostatnimi wzniesieniami Gór Pontyjskich (odległymi o ok. 0,3 km). Obok kasztelu przebiegała jedyna dogodna droga prowadząca na północ do Sebastopolis (współczesne Suchumi), a na południe do rzymskich prowincji w Azji Mniejszej. Około 2 km na północ od Apsaros znajdował się położony na tym szlaku bród przez rzekę Chorokhi. Taka lokalizacja wyróżniała Apsaros jako jedną z najważniejszych rzymskich fortyfikacji na tym terenie. Wchodziła ona w skład Limesu Pontyjskiego lub tzw. Granicy Pontyjsko-Kaukaskiej. Badania polsko-gruzińskiej ekspedycji archeologicznej w Gonio-Apsaros odbyły się dzięki współpracy Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW im. Prof. Kazimierza Michałowskiego oraz Agencji Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Adżarii (Cultural Heritage Preservation Agency of Ajara) a także Muzeum Gonio-Apsaros. Kierownikiem ze strony polskiej jest dr Radosław Karasiewicz-Szczypiorski, ze strony gruzińskiej prof. Shota Mamuladze. Badania wspiera biuro podróży Rainbow Tours S.A.