Ciechanów - zarys dziejów do XV w.

Abstract

Ciechanów należy do średniowiecznych miast leżących na północnym Mazowszu. W okresie podziału Mazowsza na księstwo płockie i czerskie wchodził w obręb tego ostatniego. Można przyjąć, że od XV w. stał się stolicą ziemi ciechanowskiej, nadal pozostając we władaniu książąt czerskich (poza krótkim okresem, kiedy był w rękach Janusza II Płockiego). Do Korony powrócił wraz ze śmiercią ostatniego z Piastów mazowieckich. Księgi miejskie i wszystkie ważniejsze dokumenty dotyczące Ciechanowa spłonęły w pożarze w 1476 r.(?), zaś dzieła zniszczenia dopełnił najpierw„potop szwedzki”, potem II wojna światowa. Do dnia dzisiejszego przetrwała wyłącznie część, i to niewielka, dokumentów miejskich. Spośród nich ciechanowskie księgi ziemskie i grodzkie znajdują się obecnie w Archiwum Głównym Akt Dawnych, zaś Terrestria et castrensia Ciechanoviensia oraz część akt miejskich dotycząca Ciechanowa przechowywane są w Archiwum Państwowym w Mławie. Za swój herb Ciechanów obrał postać świętego Piotra, jednakże ustalenie dokładnych dziejów miasta oraz genezy herbu nastręcza pewne trudności. Brak zarówno dokumentów, jak i pieczęci Ciechanowa z okresu wczesnego średniowiecza.

Ciechanów belongs to medieval towns of northern Mazowsze. In the period of Mazowsze division into Płock and Czersk County, Ciechanów was part of The Czersk County. From the 15thcentury one can say, that Ciechanów became the Capitol of the Mazowsze Landand was possesed by Prince of Czersk, besides short period of the time when it belonged to Janusz II Płocki. It returned to the Crown together with death of the last member of the Piast dynasty. Town’sbooks and all of the most important documents were destroyed in a fire in 1476(?);”Swedish Deluge” and the Second World War completed the work of destruction. To date only small part of documents related to Ciechanów survived. Some of them are in the Central Archives of Historical Records – these are books earthly and municipal Ciechanów; terrestri et castrensia Ciechanoviensia and part of the urban part of the file on Ciechanow State Archives in Mlawa. The city took on his coat thefigure of St. Peter. However settling the exact history of the city and coat genesis of Ciechanów makes alittle difficulties. There lack of both documents and seal Ciechanow from the early Middle Ages as well.