Między tradycyjnym a wirtualnym archiwum. Narodziny cyfrowej tożsamości archiwów w Niemczech

Abstract

Praca ukazuje jak archiwa zaczęły się zmieniać pod wpływem technologii informatycznych. Całość została podzielona na sześć rozdziałów. Pierwsze dwa stanowią teoretyczne i historyczne wprowadzenie do problematyki. W pierwszym rozdziale – Informatyzacja archiwów wyjaśniono zagadnienie informatyzacji, na którą składa się komputeryzacja i implementacja systemów zarządzania informacją archiwalną. Podobnie przygotowany został też drugi rozdział – Początki digitalizacji, choć ten, w porównaniu z pierwszym, wzbogacono o wątek dotyczący analizy prób koordynacji digitalizacji od najwyższego do najniższego poziomu. Zastosowane w pracy pojęcie „cyfryzacja” rozumiane jest szeroko, czyli jako proces złożony z wielu różnych etapów – od selekcji, przez skanowanie, aż po udostępnienie w Internecie. W kolejnym rozdziale – Opis archiwalny przedstawiono zestawienie standardów używanych przezarchiwa przy opisywaniu materiału archiwalnego. Omówienie rozpoczęto od ISAD(G), określającego szczegółowo kryteria opisu archiwalnego, oraz EAD, normalizującego elektroniczną wymianę danych. Pozostałe rozpatrywane standardy to: EAG51 i ISDIAH, EAC i ISAAR, a także METS oraz PREMIS. W rozdziale tym poruszono również kwestie oprogramowania wykorzystywanego przez niemieckie archiwa do opisywania archiwaliów, takiego jak: HADIS, scopeArchiv, BASYS, AUGIAS czy FAUST, a także elektronicznych inwentarzy i związanej z nimi retrokonwersji. W czwartym rozdziale – Digitalizacja zasobów archiwalnych omówiono z kolei proces szeroko pojmowanej digitalizacji, sprzętu, pracowni digitalizacyjnych, formatów zapisu skanów oraz przedstawiono model projektu digitalizacji opartej o „własne siły” (inhouse) digitalizacyjne archiwum albo o outsourcing. Piąty rozdział – Archiwa w Internecie poświęcono zagadnieniom związanym z rozwojem usług internetowych archiwów, a mianowicie stronom i portalom. Ostatni rozdział – Archiwa w przyszłości dotyczy rozwijającego się i nieuniknionego trendu powstawania elektronicznych archiwów gromadzących materiał archiwalny stworzony elektronicznie, na przykład: dokumenty elektroniczne, bazy danych czy strony internetowe, oraz zdigitalizowany. Rozdział ten, podobnie jak pierwsze dwa, zawiera teoretyczne wprowadzenie w problematykę i próbę oceny zaawansowania tworzenia tego typu archiwów. Na zakończenie rozprawy podsumowano rozwój cyfrowej tożsamości archiwów niemieckich przez okres ostatnich dziesięcioleci.