Unknown author(Europejskie Centrum Solidarności, 2014)
– Mam nadzieję, że lektura zebranych w raporcie esejów pozwoli lepiej zrozumieć dynamikę tych przeobrażeń i możliwe kierunki rozwoju kultury demokratycznej Europy Środkowo-Wschodniej – pisze we wstępie publikacji Basil Kerski, politolog i dyrektor ECS. – Niepokój spowodowany gospodarczą konkurencyjnością młodych państw UE oraz strach przed konsekwencjami globalizacji oraz imigracji ze Wschodu i Południa, przyczyniły się w ostatnich latach do antyliberalnych, częściowo antyeuropejskich nastrojów w starych państwach UE. Dynamiczny rozwój wydarzeń na Ukrainie na przełomie 2013 i 2014 roku otworzył przed nami nowe perspektywy. Konferencja „Jak daleko sięga demokracja w Europie?” odbyła się w grudniu 2012 roku. Zawarte w publikacji tezy i analizy zostały potwierdzone przez zmiany społeczne i polityczne w tym regionie. ze wstępu Basila Kerskiego....
Kerski, Basil(Europejskie Centrum Solidarności, 2017)
Wydawnictwo jubileuszowe, wydane w dziesiątą rocznicę powołania do życia instytucji Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku. Zawiera bogaty zbiór ilustracji oraz artykuły napisane przez pracowników Europejskiego Centrum Solidarności dotyczące działalności Centrum, jego misji i osiągnięć, zbiorów oraz dokonań.... "Bez ECS trudno sobie dziś wyobrazić Gdańsk. Centrum, położone na historycznym terenie Stoczni Gdańskiej, jest dziś gdańską agorą, niekomercyjnym miejscem spotkań ludzi, którzy chcą czuć swoją obywatelską tożsamość. Młodzież i świadkowie historycznych wydarzeń, mieszkańcy Trójmiasta, Pomorza oraz turyści z Polski i zagranicy czują się tu dobrze – ze względu na architekturę, wyjątkowe oddziaływanie przestrzeni, ale i naszą filozofię otwartości, równości i tolerancji" - Basil Kerski, dyrektor ECS „Gdańska agora, europejskie centrum”...
Skórzyński, Jan(Europejskie Centrum Solidarności, 2014)
31 sierpnia 1980 roku, gdy polscy robotnicy i wspomagający ich intelektualiści wywalczyli prawo do niezależnych związków zawodowych, zaczął się zmierz systemu komunistycznego. Uczestnicy ruchu Solidarność odrzucili ideologię i dyktaturę partii, próbując realizować polskiej aspiracje do wolności w podzielnej Europie. Stan wojenny przerwał te próby, ale ich nie przekreślił. Ruch przetrwał siedem lat prześladowań i konspiracji. „Społeczeństwo podziemne” nie pozwoliło władzom PRL na przywrócenie porządku dyktatury. Poza ich zasięgiem pozostawały konspiracyjne struktury związku, setki pism i książek wydawanych poza cenzurą oraz elita intelektualna kraju, która przeszła do opozycji. W 1989 roku komuniści musieli się zgodzić na powrót Solidarności i otwarcie drogi do demokracji. O tym, jak 25 lat temu doszło do odzyskania wolności, o genezie i fascynujących dziejach ruchu, który pokojowo zmienił Polskę i świat, opowiada książka Jana Skórzyńskiego....
Powodem do wdzięczności i jednocześnie zobowiązaniem jest dla nas każdy dar. I wszystkie owocują, bo archiwum ECS na co dzień pozostaje otwarte dla pracujących naukowo nauczycieli akademickich i studentów, dla dzieci i młodzieży przybywających do ECS na warsztaty edukacyjne, dla dziennikarzy, filmowców, wydawców oraz kuratorów i muzealników, którzy poszukują eksponatów związanych z historią Polski. Nasze zbiory są nie tylko ważnym źródłem wiedzy, są także zasobem, na podstawie którego nasz zespół stworzył wystawę stałą ECS, największą ekspozycję na temat rewolucji Solidarności. Korzystając ze zbiorów ECS, pracownicy naszego zespołu archiwalnego organizują także wiele wystaw czasowych w siedzibie naszej instytucji przy pl. Solidarności 1 w Gdańsku oraz w innych miejscach Polski i Europy. [ze wstępu Basila Kerskiego]...
Na temat protestów rozgrywających się poza Radomiem, Ursusem i Płockiem możemy znaleźć zdawkowe informacje, a przecież Czerwiec 1976 roku to nie tylko te trzy miasta. Książka jest owocem projektu naukowego dotyczącego wydarzeń związanych z falą strajków na Wybrzeżu w 1976 roku. Artykuły w niej zamieszczone poruszają kwestie strajków w Gdańsku, Elblągu czy Grudziądzu, szczegółowo opisują historię protestu w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, ukazują perspektywę akademicką wobec tych zdarzeń, prezentują reakcje prasy gdańskiej, obrazują trwały skutek czerwcowych protestów, czyli powstanie zorganizowanej opozycji demokratycznej, oraz podają pod dyskusję kwestię pamięci tego wydarzenia na Pomorzu.... SPIS TREŚCI: Wstęp || Piotr Brzeziński: Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku wobec strajków robotniczych z czerwca 1976 roku / Przemysław Ruchlewski: Czerwiec 1976 w Stoczni Gdańskiej im. Lenina / Piotr Abryszeński: Czerwiec 1976 z perspektywy środowiska akademickiego Trójmiasta / Konrad Knoch: Reakcje prasy gdańskiej na wydarzenia Czerwca 1976 / Karol Nawrocki: Przejawy działań opozycyjnych w Elblągu w latach 1976–1980 / Wojciech Polak: Grudziądzki Czerwiec 1976 / Jakub Kufel: Prawa człowieka i wolności obywatelskie. Kształtowanie się myśli programowej opozycji po Czerwcu 1976 / Jerzy Klimczak: Czerwiec 1976 w (nie)pamięci zbiorowej Pomorza || Noty o autorach || Indeks osób...
Skórzyński, Jan(Europejskie Centrum Solidarności, 2009)
"Zadra" to historia robotnika, który odegrał główną rolę w odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Ukazuje go od lat szkolnych aż do roku 1989 – jako przywódcę narodowej walki o wolność, skutecznego polityka, ale i pełnego osobistych dylematów człowieka. W porównaniu z innymi biografiami Lecha Wałęsy książka Jana Skórzyńskiego charakteryzuje się wyważeniem sądów i przedstawia pełen obraz lidera Solidarności. „Rzetelna, zwięzła biografia Lecha Wałęsy napisana przez kompetentnego badacza epoki Solidarności i początków III Rzeczpospolitej, między innymi autora wysoko ocenianej Rewolucji Okrągłego Stołu (Znak 2009). Z przekonaniem polecam biografię Wałęsy pióra Jana Skórzyńskiego”. - Aleksander Hall...
Niniejszy zbiór poświęcony jest przede wszystkim analizie przyczyn i charakteru kobiecego buntu przeciwko zaostrzeniu prawa do aborcji, a także próbom oceny potencjalnych skutków tego zrywu dla ruchu kobiecego, dla polityki i społeczeństwa, nie tylko w Polsce. Analizujemy największą społeczną mobilizację w Polsce ostatnich lat za pomocą narzędzi i koncepcji wypracowanych w obrębie nauk społecznych, w tym przede wszystkim w badaniach nad ruchami społecznymi. Teksty są oparte na badaniach własnych autorek i autorów, a książka ma charakter interdyscyplinarny, zawiera bowiem zarówno analizy i diagnozy socjologiczne, jak i antropologiczne oraz kulturoznawcze.... Celem serii RAPORT jest interpretacja współczesnych problemów społeczeństwa obywatelskiego, a także diagnoza przeobrażeń kultury politycznej i współpracy międzynarodowej w Polsce i Europie. Pragniemy przemyśleć zmiany, które zachodzą właśnie na naszych oczach, i poddać interpretacji procesy przemian ostatnich dziesięcioleci, które wpłynęły na ukształtowanie się demokracji w regionie. Seria prezentuje efekty debat publicznych i projektów badawczych zainicjowanych i realizowanych przez Europejskie Centrum Solidarności we współpracy z instytucjami partnerskimi. Naszą intencją jest, by wydawane na wolnych licencjach Raporty służyły szerokiemu kręgowi czytelniczek i czytelników oraz inspirowały do kształtowania nowej solidarnej kultury w społeczeństwach Europy... SPIS TREŚCI: KALENDARIUM || WSTĘP: Mobilizacja kobiet w latach 2016–2018: przyczyny, konteksty i perspektywy badawcze || Beata Kowalska, Radosław Nawojski : ROZDZIAŁ 1 - Uwaga, uwaga, tu obywatelki! Obywatelstwo jako praktyka w Czarnych Protestach i Strajkach Kobiet || Jennifer Ramme, Claudia Snochowska-Gonzalez: ROZDZIAŁ 2 - Nie/zwykłe kobiety. Populizm prawicy, wola ludu a kobiecy suweren || Elżbieta Korolczuk: ROZDZIAŁ 3 Odzyskiwanie języka, czyli jak zmieniła się debata o aborcji w kontekście Czarnych Protestów i Strajków Kobiet || Jenny Gunnarsson Payne: ROZDZIAŁ 4 - Kobiety jako „lud”. Czarne Protesty jako sprzeciw wobec autorytarnego populizmu w perspektywie międzynarodowej|| DODATEK: Przemówienia ||Archiwum społeczne || O SERII RAPORT || BIOGRAMY....
Unknown author(Europejskie Centrum Solidarności, 2018)
Niniejszy raport jest pierwszą próbą eksploracji w języku polskim mało zbadanego terytorium badawczego: skłotingu1 w Europie Środkowej i Rosji. Ten raport pierwotnie został opublikowany w języku angielskim w czasopiśmie „Baltic Worlds”, uznaliśmy jednak, że ciekawe byłoby przedstawienie go polskiemu czytelnikowi. Impuls, który zainicjował pracę nad tym raportem, pojawił się podczas konferencji na temat skłotingu i nieformalnych rozwiązań mieszkaniowych, zorganizowanej na Södertörn University w Szwecji. [ZE WSTĘPU]... Skłoting – czyli zajmowanie pustostanów bez zgody ich właścicieli – jest od dawna przedmiotem akademickiej dyskusji. Jednak ten fenomen nie doczekał się jeszcze kompleksowego ujęcia z perspektywy Europy Środkowej. Niniejszy raport jest pierwszą tego rodzaju próbą w języku polskim. Autorzy tekstów nie tylko przedstawiają genealogie tego zjawiska w Budapeszcie, Wilnie, Pradze, Poznaniu, Warszawie czy Petersburgu, ale także podejmują debatę z aktualną literaturą przedmiotu, analizując to zjawisko z różnych perspektyw.... Celem serii RAPORT jest interpretacja współczesnych problemów społeczeństwa obywatelskiego, a także diagnoza przeobrażeń kultury politycznej i współpracy międzynarodowej w Polsce i Europie. Pragniemy przemyśleć zmiany, które zachodzą właśnie na naszych oczach, i poddać interpretacji procesy przemian ostatnich dziesięcioleci, które wpłynęły na ukształtowanie się demokracji w regionie. Seria prezentuje efekty debat publicznych i projektów badawczych zainicjowanych i realizowanych przez Europejskie Centrum Solidarności we współpracy z instytucjami partnerskimi. Naszą intencją jest, by wydawane na wolnych licencjach Raporty służyły szerokiemu kręgowi czytelniczek i czytelników oraz inspirowały do kształtowania nowej solidarnej kultury w społeczeństwach Europy... SPIS TREŚCI: Dominika V. Polanska, Miguel A. Martinez, Grzegorz Piotrowski: WSTĘP || Michaela Pixová, Arnošt Novák: Skłoting w Pradze po 1989 roku: rozwój, upadek i odrodzenie / Dominika V. Polanska, Grzegorz Piotrowski: Rozwój skłotingu w Polsce: lokalne różnice oraz znaczenie spójności i trwałości / Ágnes Gagyi: Wymiar „polityczności” skłotingu – dwa przykłady z Węgier po 1989 roku / Jolanta Aidukaitė: Nadawanie znaczenia opuszczonym budynkom: skłoting kontrkulturowy w posowieckim Wilnie / Tatiana Golova: Skłoting w Leningradzie/Petersburgu i moralna ekonomia relacji publiczno-prywatnych || Grzegorz Piotrowski, Dominika V. Polanska: Zakończenie. || Biogramy...
Unknown author(Europejskie Centrum Solidarności, 2019)
16 października 1978 roku na placu św. Piotra zabrzmiały słowa: "Habemus papam!" Papieżem został Polak – kardynał Karol Wojtyła. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny w 1979 roku miała szczególne znaczenie. Przyczyniła się do odzyskania tożsamości, odbudowania poczucia narodowej wspólnoty, umocnienia wiary, niosła nadzieję całemu społeczeństwu. Słowa papieża wypowiedziane podczas tej wizyty: „Niech zstąpi duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi” umocniły zarówno ludzi wierzących, jak i tych, dla których Kościół stanowił ostoję w walce z komunizmem, w przekonaniu, że tylko wspólne, solidarne działania mogą poszerzyć granice wolności.... SPIS TREŚCI:
PIERWSZA PIELGRZYMKA PAPIEŻA JANA PAWŁA II DO OJCZYZNY / 1979 | ks. Michał Damazyn: Namaszczenie narodu „do mężnego wyznawania wiary i postępowania według jej zasad”. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny / Marzena Grosicka: Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w materiałach kieleckiej Służby Bezpieczeństwa / Marcin Kasprzycki: Społeczno-polityczne i ekonomiczne aspekty pielgrzymki Jana Pawła II do Nowego Targu w czerwcu 1979 r. / Natalia Jakubowska: Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski z lat 1979, 1983, 1987 w audycjach Sekcji Polskiej Radia Watykańskiego z uwzględnieniem korespondencji od słuchaczy / Filip Gańczak: Pierwsza i druga pielgrzymka Jana Pawła II do Polski w dokumentach władz NRD / Wojciech Polak: Trzy pierwsze pielgrzymki Jana Pawła II do Polski – fakty, refleksje i wspomnienia / Elżbieta Wojcieszyk: Władze komunistyczne województwa poznańskiego wobec pierwszej pielgrzymki Ojca Świętego do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie (3 czerwca 1979 r.) / Jakub Kufel: Opozycja demokratyczna wobec wyboru Jana Pawła II i jego pierwszej pielgrzymki do Polski / Przemysław Ruchlewski: Działania władz państwowych wobec pielgrzymów diecezji chełmińskiej w czasie pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski || DRUGA PIELGRZYMKA PAPIEŻA JANA PAWŁA II DO OJCZYZNY / 1983 | Joanna Pyczel: Władze państwowe wobec wizyty w 1983 r. Jana Pawła II we Wrocławiu / Krzysztof Łabędź: Opozycja polityczna wobec drugiej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski / Patryk Pleskot: Papież – Zachód – Polska. Pielgrzymki papieskie z 1983 i 1987 r. w optyce postaw politycznych Zachodu wobec PRL i Solidarności / Rafał Łatka: Oceny przebiegu i efektów dwóch pierwszych pielgrzymek Jana Pawła II do ojczyzny dokonana przez prymasów Stefana Wyszyńskiego i Józefa Glempa – próba porównania / Małgorzata Świder: Pielgrzymka Jana Pawła II w 1983 r. i korekta polityki Zachodu wobec PRL || TRZECIA PIELGRZYMKA PAPIEŻA JANA PAWŁA II DO OJCZYZNY / 1987 | Andrzej Kopiczko: Jan Paweł II w Olsztynie w 1991 r. – przygotowania do papieskiej pielgrzymki, przebieg, przesłanie oraz relacje lokalnych mediów / Grzegorz Baziur: Biała Służba ’87 w Szczecinie i na Wybrzeżu podczas trzeciej pielgrzymki papieża Jana Pawła II do ojczyzny / Grzegorz Majchrzak: Pielgrzymka obaw i nadziei. Solidarność wobec trzeciej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski / Marta Cywińska: Impuls do umacniania polskości i wiary. Polacy z sowieckiej Litwy i Białorusi podczas pielgrzymki Jana Pawła II do Białegostoku 5 czerwca 1991 r. / Paweł Machalski: Święty Jan Paweł II wobec idei jedności i integracji europejskiej. Analiza porównawcza przesłania pielgrzymek do PRL i wolnej Polski / Daniel Przastek, Paweł Mrowiński: Scenografia liturgii. Kontekst społeczno-polityczny ołtarzy papieskich / Sławomir Formella: Przygotowania do wizyty Jana Pawła II w Trójmieście w 1987 r. oraz jej przebieg w świetle akt sprawy obiektowej o kryptonimie „Zorza II” / Anna Maria Mydlarska: Papieskie pielgrzymki w obrazie filmowym....
Unknown author(Europejskie Centrum Solidarności, 2018)
Podczas piątej edycji forum EUROPA Z WIDOKIEM NA PRZYSZŁOŚĆ odbyła się dyskusja na temat sytuacji politycznej na kontynencie, którą sprowokowały dwie istotne daty – 100 lat po rewolucji bolszewickiej i 60-lecie traktatów rzymskich, co zobowiązuje nas do poczucia odpowiedzialności za Europę. Może jest to szansa, by zwrócić uwagę na fakt, że proces integracji europejskiej to nie tylko porozumienie i pojednanie narodów Europy Zachodniej, ale też historia Europy Środkowo-Wschodniej i całego kontynentu. Po bardzo ważnych wyborach w Holandii, Francji oraz w Austrii i Niemczech warto się zastanowić, w jakiej Europie chcemy żyć i o jaką Europę chcemy walczyć.... Celem serii RAPORT jest interpretacja współczesnych problemów społeczeństwa obywatelskiego, a także diagnoza przeobrażeń kultury politycznej i współpracy międzynarodowej w Polsce i Europie. Pragniemy przemyśleć zmiany, które zachodzą właśnie na naszych oczach, i poddać interpretacji procesy przemian ostatnich dziesięcioleci, które wpłynęły na ukształtowanie się demokracji w regionie. Seria prezentuje efekty debat publicznych i projektów badawczych zainicjowanych i realizowanych przez Europejskie Centrum Solidarności we współpracy z instytucjami partnerskimi. Naszą intencją jest, by wydawane na wolnych licencjach Raporty służyły szerokiemu kręgowi czytelniczek i czytelników oraz inspirowały do kształtowania nowej solidarnej kultury w społeczeństwach Europy... SPIS TREŚCI: WSTĘP || Kacper Dziekan, Anna Fedas, Basil Kerski: Wprowadzenie || Leonidas Donskis :wartości nie wyklucza języka geopolityki / Sylke Tempel: Znaleźć drogę ku wspólnej przyszłości ...|| W TROSCE O PRZYSZŁOŚĆ EUROPY / Piotr Buras: Czy Europa ma przyszłość? / Aleksander Kwaśniewski, Marek Prawda, Sylke Tempel, Vesna Marjanović, Eugeniusz Smolar: W jakiej Europie chcemy żyć? || PAMIĘĆ ZBIOROWA – PRZESTRZEŃ KONFLIKTÓW CZY DIALOGU? / Jacek Kołtan: Ideologizacja pamięci / Lew Zacharczyszyn: Kształtowanie się ukraińskiej tożsamości / Anastazja Siergiejewa: Rosja to nie imperium / Robert Traba: Konstruowanie pamięci / Georges Mink: Gramatyki pojednania / Bogumiła Berdychowska: Renesans historii || ANTYLIBERALNE KONTRREWOLUCJE – JAK ZMIENIAJĄ EUROPĘ? / Irene Hahn-Fuhr: Populiści i eurosceptycy / Nilgün Arisan Eralp: Nieliberalne reżimy / Adam Balcer: W poszukiwaniu dialogu / Charles Gati: Zmiany zacznijmy od siebie / György Dalos: Czas wywrzeć presję || ROSJA – 100 LAT PO REWOLUCJI. POWRÓT POLITYKI MOCARSTWOWEJ W EUROPIE? / Basil Kerski: Pomorze miejscem symbolicznych pojednań / Nikita Pietrow: My kontra oni / Roman Kabaczij: Uczymy się otwierać oczy / Maria Dyner: Rosja ma problem z nauczaniem tej historii / Paweł Kowal: Wszystkie skutki są współczesne || Nilüfer Göle: ISLAM W EUROPIE || Claudio Magris: O TOŻSAMOŚCIACH NALEŻY ZAWSZE MÓWIĆ W LICZBIE MNOGIEJ....